به نقل از «فارس»

ائتلاف در تهران، زلزله در واشنگتن و تل‌آویو/ بازتاب گسترده نشست سران آستانه در رسانه‌های دنیا

تاریخ انتشار: ۳۰ تیر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۵۴۱۴۷۹

به گزارش گروه دیگر رسانه‌های خبرگزاری فارس، روزنامه کیهان نوشت: هفتمین اجلاس سران کشورهای ضامن روند آستانه سه‌شنبه شب با حضور رؤسای جمهور ایران، روسیه و ترکیه با محور بررسی تحولات میدانی در سوریه برگزار شد و سران سه کشور در بیانیه‌ای مشترک بر تعهد تزلزل‌ناپذیر خود به حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه، مردود شمردن تلاش‌ها برای ایجاد واقعیات جدید میدانی به بهانه مبارزه با تروریسم از جمله ابتکارات غیرمشروع خودمختاری، مقابله با دستور کارهای جدایی‌طلبانه با هدف تضعیف حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه و محکومیت تداوم حملات نظامی رژیم صهیونیستی به سوریه تاکید کردند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی، ولادیمیر پوتین و رجب طیب اردوغان رؤسای جمهور ایران، روسیه و ترکیه در بیانیه مشترک هفتمین اجلاس سران کشورهای ضامن روند آستانه، با محکوم کردن تداوم حملات نظامی رژیم صهیونیستی به سوریه از جمله به زیرساخت‌های غیرنظامی، این حملات را ناقض حقوق بین‌الملل، حقوق بین‌الملل بشردوستانه و حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه و همچنین بی‌ثبات‌کننده و تشدید‌کننده تنش در منطقه تلقی کردند.

توسعه همگرایی در ابعاد سیاسی و اقتصادی میان سه کشور

اما سفر رؤسای جمهور ترکیه و روسیه به تهران از دو بعد روابط دوجانبه تهران و ظرفیت‌های مشترک سه کشور برای همگرایی و توسعه مناسبات سه‌جانبه و بین‌المللی دارای اهمیت است.

آیت‌الله رئیسی در هفتمین نشست شورای عالی همکاری ایران- ترکیه گفت که لازم است دو کشور با سیاست‌گذاری اصولی و توسعه همکاری‌ها، به سمت هدف‌گذاری ۳۰ میلیارد دلاری مبادلات تجاری سالیانه حرکت کنند.

همچنین با حضور اردوغان و آیت‌الله رئیسی ۸ سند و یادداشت تفاهم همکاری در عرصه‌های مختلف از جمله طرح جامع همکاری بلندمدت میان ایران و ترکیه، موافقتنامه در زمینه‌های توسعه تامین اجتماعی و ورزش، حمایت از بنگاه‌های کوچک اقتصادی، میان مقامات و مسئولان دو کشور به امضا رسید.

از سوی دیگر همزمان با سفر ولادمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه به کشورمان شرکت‌های معتبر نفت و گاز روسیه تفاهم‌نامه بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاری خارجی در تاریخ اقتصاد ایران را امضا کردند، روس‌ها هم‌اکنون در حال اجرای ۴ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در صنعت نفت ایران هستند که قرار است به ۴۰ میلیارد دلار افزایش یابد.

به واقع دولت سیزدهم با پیگیری مجدانه راهبرد توسعه روابط فراگیر با همسایگان در طول کمتر از یک سال گذشته موفق شده دستاوردها و ظرفیت‌های قابل توجهی را در حوزه‌های سیاسی، امنیتی اقتصادی،‌ دفاعی و فرهنگی به سبد روابط خارجی کشورمان اضافه نماید.

ترکیه و روسیه به عنوان دو همسایه قدرتمند که سابقه روابط دیرینه‌ای با ایران دارند به دلایل مختلف از نقش و جایگاه قابل توجهی در مناسبات خارجی کشورمان برخوردار هستند.

نشست سه جانبه تهران و تغییرات جدی در معادلات منطقه‌ای و بین‌المللی

در شرایطی که تهران، مسکو و آنکارا به نوعی در معرض فشار ناشی از سیاست‌های یک‌جانبه‌گرایانه آمریکا و رفتار خصمانه غرب قرار دارند، توسعه همگرایی در ابعاد سیاسی و اقتصادی به دلیل نقش و جایگاه منحصر به‌فرد سه کشور در حوزه انرژی، ترانزیت، موقعیت ژئوپولیتیک و ژئواکونومیک می‌تواند بسیاری از رویکردهای حاکم بر معادلات منطقه‌ای و بین‌المللی را دست‌خوش تغییرات جدی نماید.

موضوعی که البته از نگاه تحلیلگران و همچنین رسانه‌های بین‌المللی دور نماند و رسانه‌های مختلف در صدر اخبار خود به این رویداد مهم پرداختند و تحلیلگران این نشست را ترسیم جبهه مقتدر جدیدی علیه تداوم تهدیدها و تحریم‌های غرب ارزیابی کردند.

مشارکت راهبردی در مقابله با یکجانبه‌گرایی غرب

خبرگزاری دولتی «ریانووستی» روسیه در تحلیلی به قلم «پتر آکوپوف» نوشت: روسیه و ایران اکنون به سمت یک معاهده همکاری راهبردی جامع حرکت می‌کنند که می‌تواند ۲۰ یا ۲۵ سال ادامه یابد و احتمال دارد همین امسال امضا شود. در ژانویه، ابراهیم رئیسی رئیس‌جمهور ایران پیش‌نویس ایرانی را به ولادیمیر پوتین در مسکو ارائه کرد و ماه گذشته سرگئی لاوروف (وزیر خارجه روسیه) نسخه روسی را به تهران آورد.

به نوشته این تحلیل، روسیه و ایران به متحدان نظامی تبدیل نخواهند شد (اگرچه تمرین‌های مشترک به شکلی فزاینده تکمیل‌کننده همکاری‌های نظامی-فنی آن‌هاست)، اما روابط دو کشور بسیار جدی توسعه خواهد یافت.

طبق این تحلیل، «ایران به طور فزاینده‌ای در قالب چندجانبه همکاری با روسیه مشارکت دارد- به سازمان همکاری شانگهای (SCO) پیوسته- روند الحاق آن در پاییز تکمیل می‌شود- و می‌خواهد به بریکس بپیوندد. به عبارت دیگر، صحبت از یک مسیر تمام عیار به سمت همکاری‌های راهبردی بین دو کشور چه در سطح دوجانبه و چه در صحنه جهانی است. روسیه و ایران پتانسیل بسیار زیادی برای همکاری دارند، از تجارت گرفته تا کریدور حمل‌ونقل شمال-جنوب که دریای بالتیک را به بنادر ایران در دریای عرب متصل می‌کند. یعنی اتحادیه اروپا از طریق دریای خزر به هند می‌رسد».

این گزارش می‌افزاید: نباید فکر کنیم که درگیری روسیه با غرب آن را بی‌ربط کرده است- پتانسیل تجارت شمال- جنوب هنوز بسیار بالا است. حتی اگر جنگ تحریم‌ها بین روسیه و اتحادیه اروپا برای مدت طولانی ادامه یابد، کریدور برای تجارت روسیه با خاورمیانه و آسیا مورد نیاز خواهد بود.

به باور نویسنده این تحلیل، «از همه مهم‌تر این است که نزدیک شدن به ایران در راستای منافع استراتژیک روسیه است. زیرا ما صرفاً با وارث تمدن‌های بزرگ، با یک کشور ۸۶ میلیونی قوی سر و کار نداریم، بلکه با یکی از قوی‌ترین ملت‌های جهان از نظر روحی رو‌به‌رو هستیم. ایران واقعاً یک کشور مستقل است، راه خودش را می‌رود، به دنبال اشکال حکومت و سازمان‌دهی اجتماعی خود است، از منافع ملی خود دفاع می‌کند و در برابر هیچ فشار خارجی سر فرود نمی‌آورد».

در ادامه این گزارش آمده است: این دقیقاً همان کاری است که روسیه انجام می‌دهد، اما ما هنوز این روند را به طور کامل تکمیل نکرده‌ایم. و فقط بحث تجربه ایران از زندگی و توسعه تحت چند دهه تحریم‌های غرب نیست- که این هم مفید خواهد بود، بلکه دنیای قدیمی که در آن غرب می‌تواند به طور قابل توجهی مانع کشورهای ناخوشایند برای خود شود (و آنها را تهدید به نابودی کند) چیزی مربوط به گذشته است. مهم‌تر از آن، ایران توانسته فرمول ساختار حکومتی و روابط اجتماعی خود را بیابد، فرمولی که دقیقاً هویت و آرزوهای ملی آن را بیان می‌کند.

ائتلاف ضد غربی در تهران، غیر قابل انکار است

روزنامه آلمانی هندلز بلات در شماره دیروز خود با توجه به سفر همزمان رؤسای جمهوری روسیه و ترکیه به ایران نوشت: دیدار و گفت‌وگوی ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهوری روسیه با همتایان ایرانی و ترک نشان می‌دهد که نمی‌توان وی را در سطح بین‌المللی منزوی کرد.

هندلز بلات در ادامه نوشت: در نگاه اول به‌ نظر می‌رسد که روسیه، ایران و ترکیه از نظر ژئوپلیتیکی یا اقتصادی ارتباط کمی دارند، اما تولید ناخالص داخلی، این سه کشور رده دوم جهان را به خود اختصاص می‌دهد.

به نوشته این روزنامه آلمانی روسیه به دلیل جنگ اوکراین با مخالفت برخی کشورها رو‌به‌رو‌ شده، ایران به دلیل غنی ‌سازی اورانیوم مورد سؤال قرار گرفته و ترکیه با تورم بی‌سابقه مواجه است.

هندلز بلات نوشت: همان‌طور که نشست سران سه کشور در ایران نشان داد‌،هر سه کشور تلاش می‌کنند تا نفوذ خود را در سراسر جهان گسترش دهند. این امر بخصوص در مورد روسیه بیشتر صدق می‌کند. تحریم‌های غرب پوتین را به ایجاد روابط راهبردی نزدیک‌تر با سایر کشورها تشویق می‌کند.

این روزنامه آلمانی همچنین تاکید کرد: این ائتلاف ضد غرب در تهران، بیش از پیش خودنمایی کرد، چیزی که غرب نباید این را دست کم بگیرد.

دستاورد نشست سه جانبه تهران به روایت رسانه منطقه‌ای

روزنامه لبنانی «الاخبار» در گزارشی در همین باره نوشت، بر خلاف ابتکارهای قبلی، چه روسی و چه ایرانی، تهران این بار با حمایت مسکو گام‌های بلندی برای باز کردن درهای بسته میان دمشق و آنکارا از طریق مسیری واضح و متوازن برداشت که به نظر می‌رسد به نفع همه طرف‌ها باشد. مسیری که در قالب آن رجب طیب اردوغان با آیت‌الله سید علی خامنه‌ای رهبر انقلاب اسلامی ایران دیدار کرد تا پس از اقدامات دیپلماتیک ایران که با سفر «بشار اسد» رئیس‌جمهور سوریه به تهران و دیدار با رهبر انقلاب در ماه می‌گذشته و نیز تلاش‌های ایران درخصوص کم کردن فتیله تنش و تهدید آنکارا مبنی بر عملیات نظامی در شمال سوریه، نقطه عطفی باشد.

الاخبار افزود، به نظر می‌رسد که دیدارهای مذکور در تهران راه را به روی این عملیات نظامی ترکیه بست به‌ویژه آنکه آیت‌الله سید علی خامنه‌ای به اردوغان تأکید کرد «امنیت شما از امنیت سوریه است». برآوردهای میدانی نیز تقریبا به همین سمت نزدیک می‌شود. روسیه دیروز فرمانده نیروهایش در سوریه را برای دیدار با فرمانده «قسد» (نیروهای دموکراتیک سوریه) فرستاد و بر اساس اطلاعات الاخبار، این نیروها موافقت ابتدایی خود را با عقب‌نشینی کامل از مسیر « m۴» و تحویل آن به ارتش سوریه اعلام کرده‌اند؛ موضوعی که به نظر می‌رسد منجر به تثبیت واقعیت میدانی جدید شود و دیگر هیچ بهانه‌ای برای آنکارا برای عملیات نظامی در شمال سوریه باقی نماند.

این روزنامه افزود، تقریبا مسلم شده که نتایج نشست سه جانبه میان رؤسای جمهور ایران، ترکیه و روسیه درخصوص سرنوشت عملیات نظامی ترکیه در شمال سوریه، امکان آغاز یا تأخیر آن، مناطق احتمالی درگیری و شروط ترکیه برای تعویق یا لغو آن، قطعی است؛ تحرکات مشترک روسی-ایرانی در شب برگزاری نشست در سطحی عالی برای کنار گذاشتن اختلافات و تثبیت واقعیت میدانی جدید در شمال سوریه صورت گرفت. احتمالا روسیه و ایران، ترک‌ها را در جریان تحرکات اخیر در شمال سوریه و نقشه جدید استقرار ارتش سوریه در منطقه ممتد از تل‌رفعت تا منبح، عین العرب و عین عیسی قرار داده‌اند تا آنکارا را برای لغو عملیات نظامی قانع کنند.

تحریم‌های غرب، ایران و روسیه را به هم نزدیک‌تر کرده است

روزنامه تایمز چاپ لندن روز سه‌شنبه با انتشار گزارشی، این سفر را تلاش برای شکل‌دهی یک ائتلاف ضد غرب توصیف کرد و نوشت که رهبران روسیه و ایران، غرب را به‌عنوان یک نیروی شرور تلقی می‌کنند.

این گزارش، ایران را «دومین مقصد سفر رئیس‌جمهوری روسیه پس از آغاز درگیری‌های نظامی در اوکراین» اعلام و عنوان کرد که تحریم‌های غرب دو کشور را بیش از گذشته به یکدیگر نزدیک کرده است. آندری کورتونوف، رئیس‌شورای امور بین‌الملل روسیه که به وزارت امور خارجه مشاوره می‌دهد، می‌گوید: «این یک سفر مهم برای شخص پوتین است چراکه کرملین نمی‌خواهد اجازه دهد در سطح بین‌المللی منزوی شود.» در ادامه گزارش این روزنامه آمده است که پوتین در این سفر از کشوری دیدار می‌کند که تحت فشار تحریم‌های غرب به حیاتش ادامه داده و «بسیاری در داخل معتقد هستند که او در بازگشت بتواند طرحی برای زندگی در روسیه تحت تحریم‌های سخت غرب» تهیه کند.

ائتلاف سه جانبه در تهران و وحشت آمریکایی‌ها و صهیونیست‌ها

اما بررسی مواضع مقامات و تحلیل‌ رسانه‌های آمریکایی و صهیونیستی نشان می‌دهد، سفر «ولادیمیر پوتین» به تهران که به فاصله‌اندکی از تور خاورمیانه‌ای «جو بایدن» انجام شد، اهمیت مهمی برای واشنگتن و تل‌آویو داشته و به نظر می‌رسد مسئله نزدیک‌تر شدن مسکو- تهران در حال تبدیل شدن به چالشی جدید برای آمریکایی‌ها و صهیونیستها است.

فاکس نیوز رسانه جمهوریخواهان آمریکا در تارنمای خود نوشت: دیدار پوتین تنها یک هفته پس از سفر جو بایدن رئیس‌جمهوری آمریکا به خاورمیانه و دیدارش با رهبران اسرائیل و عربستان سعودی و تلاشش برای دور ساختن کشورهای منطقه به خصوص کشورهای عرب حوزه خلیج‌فارس از روسیه انجام شد.

به نوشته فاکس نیوز، تلاش کشورهای خاورمیانه برای منزوی ساختن روسیه دشوار خواهد بود به خصوص که این کشور در جنگ سوریه مشارکت داشته، در گروه اوپک پلاس عضو بوده و با تولیدکنندگان نفت عضو اوپک مراوده دارد.

آسوشیتدپرس نیز در گزارشی نوشت: همزمان با افزایش تحریم‌های غرب علیه روسیه و به درازا کشیدن کارزار نظامی پر هزینه این کشور، پوتین در صدد است تا پیوندهای مسکو با تهران را که خود هدف تحریم‌های مشابه روسیه بوده و شریک احتمالی نظامی و تجاری آن به شمار می‌رود، تقویت کند.

نیویورک تایمز روزنامه نزدیک به دموکرات‌ها نیز در تحلیلی نوشت: سفر پوتین به ایران به جهان نشان داد که روابط مسکو با تهران در حال تبدیل شدن به شراکتی گسترده‌تر است. پوتین در سفر به تهران تلاش کرد تا اتحاد ایران و روسیه را در برابر تلاش‌های آمریکا برای مهار کشورهای متخاصم با غرب، شکل دهد.

اتحاد قوی روسیه و ایران می‌تواند برای اسرائیل دردسر ایجاد کند

علاوه‌بر رسانه‌های آمریکایی، محافل رسانه‌ای صهیونیستی نیز با نگرانی به موضوع نشست سه‌جانبه تهران پرداختند.

روزنامه صهیونیستی جروزالم پست در مطلبی با عنوان «اتحاد قوی روسیه و ایران می‌تواند دردسر ایجاد کند» نوشت:«سفر بایدن به عربستان سعودی پیشرفتی در رابطه با عادی‌‌سازی روابط با اسرائیل به دست نیاورد.»

در ادامه این مطلب آمده است:«حضور پوتین در نشست تهران مضطرب‌کننده است، زیرا همکاری روسیه و ایران با توانایی‌های فن‌آوری روسیه می‌تواند نتایج نگران‌کننده‌ای را به همراه داشته باشد.»

این روزنامه صهیونیستی در ادامه نوشت:«اگر یکی از نتایج نشست روسیه و ایران محدود کردن توانایی اسرائیل برای جلوگیری از اقدامات ایران در سوریه باشد، در واقع یک مشکل جدی برای اسرائیل ایجاد می‌کند.»

جروزالم پست در ادامه تصریح کرد:«وقتی دو کشور ایران و روسیه به طور فزاینده‌ای به دنبال ائتلاف هستند، نتایج می‌تواند خطرناک باشد.»

بوحل پایگاه اطلاع‌رسانی حریدیم‌های اسرائیل با اشاره به سرمایه‌گذاری ده‌ها میلیارد دلاری روس‌ها در بخش نفت و گاز ایران نوشت: این نشست در حالی انجام می‌شود که کاخ سفید از افزایش همکاری بین ایران و روسیه نگران است و این امر از طریق هشدار جیک سالیوان مشاور امنیت ملی کاخ سفید در رابطه با ارسال پهپادهای ایرانی برای روسیه کاملا هویداست.

اسرائیل الیوم نیز در گزارشی آورده است: پیش‌بینی می‌شود این نشست که به یکی از منابع نگرانی شدید در غرب تبدیل شده است، مسایل اقتصادی و امنیتی را مورد بررسی قرار دهد، اما به شکل ویژه‌ و خاصی رئیس‌جمهور روسیه به دنبال افزایش همکاری اقتصادی کشورش با ایران است تا از این طریق تحریم‌های آمریکایی علیه اقتصاد روسیه را خنثی کند.

انتهای پیام/

منبع: فارس

کلیدواژه: تهران نشست سران آستانه ولادیمیر پوتین تحریم های غرب روسیه و ایران ایران و روسیه شمال سوریه نشست سه جانبه نظر می رسد عملیات نظامی رؤسای جمهور جمهور ایران جانبه تهران بین المللی رئیس جمهور آیت الله تحریم ها دو کشور سه کشور

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۵۴۱۴۷۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

شطرنج ماهرانه تهران در فرایند دیپلماتیک جنگ غزه

نشست سران سازمان همکاری اسلامی فرصتی برای مقام‌های ایران و کشور‌های عضو فراهم کرد تا راهکار‌های فرونشاندن تحولات بحرانی غزه را بار دیگر در زمین دیپلماسی جست‌وجو کنند.

به گزارش روزنامه ایران، پانزدهمین نشست سران سازمان همکاری اسلامی در «بانجول»، پایتخت گامبیا فرصتی برای مقام‌های ایران و کشور‌های عضو فراهم کرد تا راهکار‌های فرونشاندن تحولات بحرانی غزه را بار دیگر در زمین دیپلماسی جست‌وجو کنند؛ نشستی که وزیر خارجه ایران و همتایانش از مصر و عربستان به عنوان کشور‌های اثرگذار در فرایند میدان و دیپلماسی این امکان را یافتند تا نقطه‌نظرات و دغدغه‌های خود پیرامون شرایط جاری و روابط دوجانبه را با یکدیگر در میان بگذارند. نشست کشور‌های مسلمان همزمان با تحولاتی برگزار می‌شود که در پی اوج‌گیری تنش نظامی میان ایران و اسرائیل به سمت و سوی دستیابی به توافق آتش بس در جنگ غزه در حال حرکت است.

این در حالی است که نمی‌توان بر اثرات بلندمدت نقش آفرینی ایران برای تغییر معادله جنگ و شکست تلاش تل آویو برای کشاندن ابعاد بحران جاری به فراتر از جغرافیای نزاع چشم فرو بست. در همین راستا می‌توان حضور حسین امیرعبداللهیان در نشست سازمان همکاری اسلامی و گفت‌وگوی او با «سامح شکری»، وزیر امور خارجه مصر را متأثر از تلاش برای رسیدن به توافق صلحی دانست که حمله بازدارنده تهران علیه فلسطین اشغالی، ضرورت شکل‌گیری و دستیابی آن در کوتاه مدت را به وجود آورده است؛ چه آنکه تل‌آویو با بر افروختن آتش جنگ غزه، وارد نزاعی شد که تمام اندوخته‌های دیپلماتیک و سیاسی‌اش را به باد داد و در این میان ناگهان خود را با ایرانی مواجه دید که با چند حمله محدود و معدود، شاهرگ امنیتی آن را نشانه گرفت؛ بدون اینکه با واکنشی متقابل روبه‌رو شود. ذیل این تحولات دیپلمات‌های کشور‌های مسلمان منطقه فرصت را مناسب دیده‌اند تا ابعاد و پیامد‌های برآمده از حمله نظامی ایران و عقب‌نشینی آشکار اسرائیل از صبغه تقابل جویانه‌اش را در زمین دیپلماسی به بحث و بررسی بگذارند و بحران‌های خونین منطقه را به ایستگاه پایانی برسانند. در چنین فضایی اجلاس سران سازمان همکاری اسلامی با عنوان «ارتقای وحدت و همبستگی از طریق گفتگو پیرامون توسعه پایدار» که از روز گذشته (شنبه) آغاز شده و امروز نیز ادامه دارد، موضوع فلسطین و وضعیت جاری در باریکه غزه را در دستور کار قرار داده و وزیر امور خارجه ایران نیز به تبیین نقطه نظرات کشور درباره این مهم می‌پردازد.

نگاه تهران به طرح آتش بس

همزمان با برگزاری نشست سازمان همکاری اسلامی، شواهد و قرائن از بروز تغییراتی در الگوی رفتاری واشنگتن در قبال جنگ غزه و تلاش این کشور برای ترغیب تل آویو برای پذیرش طرح آتش بس جریان دارد. این طرح به پیشنهاد مصر به جنبش حماس و مقام‌های اسرائیلی ارائه شده و حماس پذیرش آن را مشروط به تضمین‌های شفاف و محکم امریکا در رابطه با پایان قطعی جنگ کرده است. واشنگتن متأثر از حمله نظامی ایران علیه فلسطین اشغالی و به رغم مواضعی که رهبران صهیونیستی در سال‌های اخیر در ضدیت با ایران و تهدیدات نظامی علیه آن اتخاذ کرده، به این واقعیت وقوف یافته‌اند که تل آویو در صحنه عمل، امکان دفع بحران‌هایی را ندارد که خود عامل آن بوده است؛ بنابراین در دست گرفتن نبض تحولات میدانی از سوی ایران، می‌توانست عامل مؤثری برای تشدید تلاش‌های امریکا جهت توقف هزینه ساز جنگ غزه برای این کشور باشد.

اگرچه ایران آتش بس فوری در جنگ غزه و پس از آن گشایش کامل معابر کمک‌رسانی برای رسیدن کمک‌های بشردوستانه و تبادل اسرا را فوری‌ترین نیاز در شرایط جاری می‌داند، اما معتقد است تمایل ایالات متحده به راهکار سازش با آنچه تحت لوای حمایت همه جانبه مالی، سیاسی و تسلیحاتی به اسرائیل به اجرا در می‌آورد، سر سازگاری ندارد.

به اعتقاد جمهوری اسلامی توفیق حداکثری طرح آتش بس در گرو توقف مناسبات جنگی میان ایالات متحده و تل آویو و بازنمایی این مهم در حوزه دیپلماتیک است. هشدار‌های طبقه‌بندی شده و پیگیری‌های دوجانبه و چندجانبه ایران نسبت به طرح کنونی توقف جنگ بعد از عملیات «وعده صادق»، از شطرنج هوشمندانه‌ای حکایت دارد که جنبه عملیاتی و جنبه تبلیغاتی را به موازات هم پیش می‌برد و دست ایران را هم در میدان و هم پای میز مذاکرات به دست بالاتر تبدیل می‌کند.

رایزنی بازیگران اثرگذار

گفت‌وگوی روز گذشته امیرعبداللهیان و همتای مصری‌اش در نخستین روز نشست سازمان همکاری اسلامی متناظر با این تحولات قابل ارزیابی است. مصر به عنوان پشتیبان شماره یک طرح آتش بس در غزه معتقد است پیشنهاداتش بیش و پیش از هر گزاره دیگر، ناظر به مدیریت تنش با کمترین هزینه ممکن و بهره‌گیری از شناخت عمیق خود از جامعه غزه است تا آرامش را به شبه جزیره سینا بازگرداند. پیشتر مخالفت صریح این کشور با پیوستن به ائتلاف دریایی به رهبری امریکا علیه یمن، تأثیری مهم در مناسبات و معادلات جنگی داشت که دامنه آن از غزه به آب‌های سرخ کشیده شده بود.

تنش در دریای سرخ، وارث سیاست معلول ایالات متحده و شرکای اروپایی‌اش در حمایت بدون محدودیت از تل آویو به شمار می‌رفت که انصارالله یمن را ناگزیر به گشودن جبهه جدید نبرد در دریای سرخ کرده بود؛ بنابراین رایزنی دیپلمات‌های بلندپایه تهران و قاهره در کشاکش فرایند دیپلماتیک برای دستیابی به صلح در غزه، فارغ از نقش مهم هر یک از دو کشور در روند‌های میدانی و دیپلماسی خاورمیانه نیست. بویژه آنکه رابطه دوجانبه ایران و مصر از ماه‌ها پیش متأثر از نقشه راهی که رؤسای جمهور دو کشور برای ترمیم و تقویت رابطه دو کشور به تصویر کشیده‌اند، در مسیر تنش زدایی و همکاری پیش می‌رود. چه به نظر می‌رسد دولتمردان مصر رویکرد مبتنی بر همکاری دولت سیزدهم در ترتیبات سیاسی منطقه را امکان مناسبی برای ترمیم رابطه با تهران و بازگشت به معادلات منطقه یافته‌اند و در بطن موضعگیری‌های اخیر خود در قبال جمهوری اسلامی چهارچوبی برای تغییر رفتار و همکاری‌های منطقه‌ای را با اعتنا به نقش اثرگذار کشور در منطقه جست‌وجو می‌کنند.

همسویی تهران و ریاض

گفت‌وگوی امیرعبداللهیان و «فیصل بن فرحان»، وزیر امور خارجه عربستان نیز با هدف همسو کردن مواضع تهران و ریاض پیرامون تحولات غزه، باوجود تلاش‌هایی صورت گرفته است که از سوی محور امریکایی – اسرائیلی برای تحت تأثیر قرار دادن رابطه رو به ارتقای دو کشور جریان دارد. روند همگرایانه تهران و ریاض در فراز خود در ماه‌های اخیر و پس از آغاز جنگ غزه به پیشنهادات متعدد عربستان برای همکاری اقتصادی با ایران رسیده و در حال تسری به عرصه‌های سیاسی و امنیتی است.